Yunanca spasticus (çekmek) kelimesinden türetilen spastisite, adalelerin aşırı derecede kasılması, sertleşmesi ve istem dışı spazmların oluşmasıdır. Spastisitenin, hafif sertlikten aşırı kontrol edilemeyen kasılmalara kadar uzanan geniş bir aralığı vardır.

Vücudun tamamında yaygın olarak (jeneralize spastisite) veya el, dirsek, omuz, el bileği, parmaklar, ayak bileği gibi küçük bir bölümde de (fokal spastisite) görülebilir.

Spastisite Her Zaman Tedavi Gerektirir mi?

Bazı hastalarda spastisite tedavi gerektirmez hatta hasta bundan fonksiyonel olarak faydalanabilir. Örneğin;
• Kalçanın ve dizin ayakta durmayı sağlayan kaslarında aşırı kasılma hastanın yürümesinde ve ayakta durmasında,
• Kas ve kemik yoğunluğunun korunmasında,
• Bacak kaslarındaki kasılmalar damarlarda pıhtılaşmanın önlenmesinde,
• Gövde kaslarındaki kasılma öksürmeye yardımcı olarak balgam birikiminin önlenmesinde yardımcı olabilir.

Spastisiteyi Artıran Durumlar Nelerdir?

• İdrar yolu enfeksiyonu, taş, idrar boşaltamama
• Vücudun herhangi bir bölgesindeki enfeksiyon
• Tırnak batması
• Bası yaraları
• Vücudu sıkan veya vuran giysi veya atel kullanımı
• Kabızlık
• Hemoroid ve anal fissür
• Adet kanaması
• Diş ve dişeti problemleri
• İç organlara ait akut hastalıklar (akut batın, safra kesesi problemleri, mide-barsak problemleri vb)
• Kırık, damar tıkanıklığı, heterotopik ossifikasyon oluşumu gibi diğer problemlerin varlığında
• Aşırı soğuk veya sıcak oda ısısı v.s. gibi nedenler spastisiteyi arttıran en sık nedenlerdir

Spastisite Nasıl Tedavi Edilir?

Spastisite tedavisinde temel nokta spastisitenin tedavi edilip edilmeyeceğine karar vererek tedavi verilecekse tedavi ekibinin oluşturulmasıdır.

Spastisite tedavisi, hastaların tedavi gereksinimi farklı düzeylerde olacağı için her hastaya yönelik ayrı bir program olarak uygulanmalıdır. Yani hastanın günlük yaşamındaki gereksinimleri, işlevselliği ve şikayetleri çok önemlidir.

Hasta ve hasta yakınlarının spastisite ile ilgili günlük yaşamlarında zorlandıkları foksiyonlar öğrenilerek hedef olarak bu fonksiyona yönelik tedavi seçilmelidir.

Hasta bir fizik tedavi ve rehabilitasyon doktoru tarafından değerlendirilmeli, hasta için tedavi hedefleri belirlenip hasta ve hasta yakınlarına tedavi ile varılacak nokta anlatılarak bilgilendirilmelidir.

Hastanın spastisitesini arttıran durumlar belirlenmeli, tedavi edilmelidir. Tedavi genel olarak fizik tedavi, ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi olarak 3’e ayrılır.